Soraqa Ibn Malik - Mfuatiliaji wa nyayo
Waliamka
Makureshi asubuhi moja wakiwa na hofu na shaka baada ya habari kufika kwenye
vikao vyao kwamba Muhammad amekimbia Makka akijificha kwenye kiza cha usiku.
Viongozi
wa Makureshi hawakuweza kusadiki habari hiyo. Wakavamia nyumba baada ya nyumba
za Banu Hashim kumtafuta na kumuulizia kila nyumba ambayo alikuwa na masahaba
wake, mpaka wakafika nyumbani kwa Abubakr. Akatoka mwanawe Asmaa. Abujahal
akamuuliza; “Yuko wapi baba yako?” Akasema; “Sijui yuko wapi sasa hivi”
Abujahal akanyanyua mkono wake na kumpiga kibao usoni kilichomfanya aanguke
chini.
Wazimu uliwapanda viongozi wa
Makureshi walipotambua yakini kwamba Muhammad amekwishaihama Makka. Wakakusanya
kila wajuzi wa alama za nyayo ili kutambua ni njia gani amepita na kuanza
kumtafuta. Walipofika ghaar thawr[i]
, mmoja wa wajuzi wa alama za nyayo aliwaambia; “ Wallahi haiwezekani mtu
wenu kupindukia pango hili”.
Na hawakuwa wamefanya kosa kwa
waliyosema kuwaambia makureshi kwani Muhammad na Sahiba wake walikuwemo ndani
ya pango lile na makureshi wamesimama juu yake.
Abubakar Siddiyq aliweza kuiona
miguu yao ikipita juu yao na machozi yalimtoka. Mtume alimtazama kwa jicho la
huruma na mapenzi. Abubakar Siddiyq alimwambia kwa kumnon'goneza;
“Wallahi silii kwa ajili ya nafsi yangu, lakini ni hofu ya kuona unasibiwa na jambo
baya. Ewe Mtume wa Allah”. Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) akamwambia kwa
kumtulizia; “Usihuzunike ewe Abubakar hakika Allah yuko pamoja nasi".
Allah akateremsha utulivu ndani ya
moyo wa Abubakar na akawa anaitazama miguu ya makureshi huku akisema; “Ewe
Mtume wa Allah, laiti mmoja wao angelitazama chini ya miguu yake basi
angelituona” Mtume akamwambia;“Unadhani nini ewe Abubakar kwa wawili na Allah
ni watatu wao? Hapo wakamsikia kijana wa kikuraish akiwaambia wenzake; “Njooni
hapa pangoni tutazame ndani yake” Ummaiya bin Khalaf akamwambia kwa istihizai
(utani), “Humuoni huyo buibui alietanda hapo mbele ya mlango? Wallahi huyo hapo
ni mkongwe kuliko uhai wa Muhammad". Ama Abujahal yeye akasema; “Naapa kwa
laata na ‘uzzah (miungu ya kikafiri) mimi nadhani yupo karibu nasi anatusikia
na kuona tunayoyafanya lakini uchawi wake umeziba macho yetu.”
Lakini licha ya hivyo, makureshi
hawakupangusa mikono na kuacha kumtafuta Muhammad wala hawakusita kufanya hivyo
na kumsaka. Wakayatangazia makabila yao yaliyokuwa yakiishi baina ya njia ya
Makka na Madina kwamba atakaefanikiwa kumleta Muhammad akiwa hai au amekufa
atapata zawadi ya ngamia mia walio bora.
Soraqa bin Malik Al-Madlaj alikuwa
katika majlis ya watu wake katika kijiji cha Qudeydi karibu na Makka mara
mjumbe katika wajumbe wa kikuraish akaingia na kuwatangazia habari ya zawadi
nono ambayo makureshi wamedhamini kwa atakaefanikiwa kuja na Muhammad akiwa hai
au amekufa. Soraqa kusikia habari ya zawadi nono ya ngamia mia , tamaa
ikamchukua. Lakini aliidhibiti nafsi yake na hakutamka lolote isije watu
wengine wakajawa pia na tamaa. Kabla hajaondoka katika majlisi ile mtu mwengine
aliingia akasema; “Wallahi kuna watu watatu wamenipita njiani nadhani hao ni
Muhammad na Abubakar na muongozaji njia". Soraqa akasema; “Nadhani hao ni
kina fulani wametoka kutafuta ngamia wao aliyepotea", Yule mtu akasema;
“Pengine inawezekana” Na akanyamaza.
Soraqa akakaa kitambo akichelea watu
wasitambue nini kinatokea na watu walipoingia kwenye mazungumzo mengine
akaondoka pole pole, haraka akaelekea nyumbani kwake na kumuelekeza mfanyakazi
wake kisiri amtolee farasi wake bila watu kujua na akamfunge bondeni.
Akamuamrisha kijana wake
amtayarishie silaha yake na atoke nayo nyuma ya nyumba siri siri bila ya
kuonekana na aiweke mahala karibu na alipo farasi. Soraqa akavaa nguo zake za
dirai (chuma) na kufunga upanga wake na kuchupia farasi wake. Haraka akaondoka
kumtafuta Muhammad kabla ya mtu mwengine zaidi yake kufanikiwa kupata tuzo
kubwa kwa Makureshi.
Soraqa bin Malik alikuwa ni mpandaji
farasi shujaa baina ya watu wake na alikuwa ni mrefu wa kimo mwenye hima
kubwa ya mambo hodari wa kufuata alama za nyayo. Ni mwenye subira juu ya shida
za safari. Pia alikuwa hodari, mweledi na mshairi. Na farasi wake alikuwa katika
farasi wa aina bora.
Soraqa akatoka na kuanza kuikunja
ardhi akiharakiza kumfikia Muhammad lakini njiani farasi wake alijikwaa na
akumuangusha chini. Akaanza kuvunjika moyo na kusema; “Nini hichi? Farasi gani
wewe?” Akampanda tena akajikwaa tena na kuanguka na akazidi kuvunjika moyo na
akatamani arudi kwao kama sio tamaa ya kufuzu na ngamia mia moja.
Soraqa hakuwa mbali na pale
alipoanguka Farasi ila akamuona Muhammad na wenzake wawili. Akanyanyuka
na kutia mkono kiotani (kutoa mshale) lakini mkono wake ulishindwa
kuuvuta kwani aliiona miguu ya farasi wake ikididimia ardhini na moshi unatoka
baina ya miguu ya mbele ya farasi na kuyagubika macho ya farasi na yake yeye
mwenyewe.
Akamuhimiza farasi kwenda lakini
kazama ardhini kama kwamba amegongomelewa misumari. Akageuka upande wa Mtume na
wenzake na akaita kwa sauti; “Enyi wawili niombeeni kwa Mola wenu amkomboe
farasi wangu nami nakupeni ahadi ya kuacha kukufuateni” Mtume (Sallallahu
‘Alayhi Wasallam) akamuombea na Allah Subhaanahu Wata’ala akamtoa farasi wake
ardhini. Lakini tamaa alizonazo zilimwandama tena na akaanza tena
kumfuata Mtume na mwenzake. Na mara hii farasi alizama zaidi michangani na
akawaomba tena wamuombee kwa Allah Subhaanahu Wata’ala na akasema; “Chukueni
kila kilicho changu, chakula, bidhaa na silaha na nakuahidini kwamba
nitamzuia kila anaejaribu kukufuateni” Wakamjibu; “Sisi hatuna haja ya vitu
vyako, lakini mzuie kila anaejaribu kutufuata”.
Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam)
akamuombea na farasi akakomboka. Alipokuwa anataka kuondoka aliwaita na
kuwaambia; “Subirini nizungumze nanyi, Wallahi hamtopata kutoka kwangu tendo
lolote lile ambalo msingelipenda. Wakasema ; “Unataka nini kwetu?” Akasema;
“Wallahi ewe Muhammad hakika mimi najua wazi kwamba dini itakuwa juu basi nipe
ahadi nikija kwako kwenye mamlaka yako utanikirimu, na niandikie hayo”
Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam)
akamuamuru Abubakar kuandika (Mkataba) huo na akamuandika kwenye kipande cha
mfupa na kumkabidhi. Wakati anaondoka Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam)
alimwambia Soraqa; “Nawe utakuwaje siku ile utakapovaa mapambo ya Mfalme
Kisra?” Soraqa akauliza kwa mshangao;“Kisra bin Hurmuz !?”
Akarudi nyumbani kwake akawakuta
watu wake wamehamanika kumtafuta Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) nae
akawaambia; “Rejeeni nishapekua kila pembe ya ardhi kumtafuta nanyi mnajua
umahiri wangu wa kufuata nyayo basi rejeeni”. Halafu akaficha habari zake na
Muhammad na sahaba wake mpaka akahakikisha kwamba wameshafika Madina na wako
salama na maadui wa kikuraish.
Baada ya hapo akatangaza hadharani
na alipozisikia Abu Jahal habari za Soraqa na Mtume (Sallallahu ‘Alayhi
Wasallam) na msimamo wake alimlaumu kwa kumuwacha na kufanya woga na kuiacha
fursa ya (tunzo). Akasema Soraqa kumjibu juu ya lawama zake; “Ewe Abul Hakam,
laiti ungelikuwa shahidi wa yaliyomtokea farasi wangu na kuzama miguu yake basi
ungelijua na usingelitia shaka kwamba Muhammad ni Mtume mwenye dalili, na nani
atasimama mbele yeke?”
Siku zikawa zenye kupita na
Muhammad ametoka Makka huku akijificha kwenye kiza na huyu anarejea (baada ya
kuikomboa) akiwa ni Bwana mfunguzi, akiungwa mkono na jeshi kubwa la watu wenye
panga na mikuki yenye kumeremeta. Na hawa hapa viongozi wa makureshi ambao
punde hivi waliijaza ardhi kiburi na ujabari, sasa wanamuelekea kwa hofu na
wanatetemeka, wakimtaka awafanyie huruma na wakasema; “Nini unatarajia
kutufanyia?" Akawaambia kwa huruma za kinabii; “Nendeni na mko huru” .
Wakati huo Soraqa akageuza mnyama
wake na kuelekea kwa Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) na kutangaza kusilimu
kwake, huku mikononi mwake akiwa na ameshika mkataba alioandikiwa na Mtume
(Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) kabla ya miaka kumi nyuma.
Akasema Soraqa; “Nimekuja kwa Mtume
(Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) kutokea Al-Jirana na nikajiunga na kikosi cha
Ansaar wakawa wananipiga kwa mipini ya mikuki huku wakisema: "Kaa mbali,
kaa mbali nini unataka?”
Nikawa najipitishapitisha mpaka
nikawa karibu na Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) nae yupo juu ya ngamia
wake. Nikanyanyua juu yale maandishi nikamwambia;
‘Ewe Mtume wa Allah, mimi ni
Soraqa bin Malik. Na haya ni maandiko yako kwangu”. Mtume (Sallallahu ‘Alayhi
Wasallam) akasema; “Sogea Leo ni siku ya ahadi na wema.” Nikamsogelea na
kutamka uislam mbele yake, na nikapata kheri na wema wake.
Haukupita muda baada ya Soraqa
kukutana na Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) ila ni miezi michache
Allah akamukhitari Mtume wake (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam).
Soraqa alimhuzunikia sana Mtume
(Sallallahu ‘Alayhi Wasallam), na akawa anaikumbuka ile siku aliyokuwa akiwinda
kumuuwa Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam) kwa ajili ya vijingamia na vipi leo
ngamia wote wamekuwa hawana thamani hata ya ukucha wa Mtume (Sallallahu ‘Alayhi
Wasallam).
Akawa daima anaikariri kauli ya
Mtume (Sallallahu ‘Alayhi Wasallam); “ Vipi siku ambayo utavaa mapambo ya
Mfalme Kisra.?”Na hakuwa na shaka hata kidogo kwamba atayavaa.
Siku zikawa ni zenye kupita, na
kuzunguka na masuala ya waislam yakawa ni yenye kusimamiwa na Amiirul
Muuminiina Alfarouq-‘Umar ibnul Khattaab (Radhiyallahu ‘anhu).
Majeshi ya waislam kwenye kipindi
hichi chenye baraka yakawa ni sawa na kimbunga dhidi ya mamlaka ya
kifursi.Yakawa yenye kuvunja ngome na kuyashinda majeshi na kuteka ngawira
mpaka Allah Subhaanahu Wata’ala akaangusha dola za Kisra mikononi mwa waislam.
Siku moja mwishoni mwishoni mwa
ukhalifa wa Sayyidna ‘Umar, ulikuja Madina ujumbe wa Sa’ad bin Abi Waqaas na
kumpa ishara ya ushindi wa waislam. Wakaja wamebeba mali kwa ajili ya
Beit-al-mali ambayo ni khumsi (moja ya tano) ya mali ya ngawira za vita
waliyoiteka wapiganiaji katika njia ya Allah. Zilipowekwa mali hizo mbele
ya Amirul Muuminiina alizitazama kwa mshangao.
Ndani ya mali hizo mlikuwa na taji
la mfalme Kisra lililopambwa kwa kila aina ya vito vya thamani. Pia mlikuwa na
nguo zake zilizoshonewa kwa nyuzi za dhahabu na kidani kilichotiwa johari. Na
mabangili mawili ambayo macho hayajapatapo kuyaona na mali nyingi isiyo na
mipaka ya vitu vyenye thamani.
‘Umar akawa anageuza huku na huko
kwa fimbo aliyokuwa nayo mkononi na kusema:
“Hakika watu wameleta mali
hizi kwa wenye uaminifu”.
Akasema Sayyidna Ali bin Abi Talib
ambae alikuwepo hapo wakati ule; “Laiti ungelichukuwa basi na wao
wangelichukuwa”.
Hapo Al-Farouq alimwita Soraqa bin
Malik na kumvalisha kanzu, suruali, kofia, viatu na kumvalisha ukanda na upanga
na akaliweka taji juu ya kichwa. Waislam walisema kwa sauti: “Allahu
Akbar! Allahu Akbar! Allahu Akbar!.”
Kisha akageuka ‘Umar kwa Soraqa na
kumwambia; “Hongera kwa mtu wa Bani Madlaji juu ya kichwa chake taji la
Kisra.” Soraqa akanyanyua uso juu mbinguni na kusema;
“Ewe Mola! Hakika umemzuilia
mali hii Mtume wako nae ni kipenzi chako zaidi yangu na mtukufu kwako zaidi. Na
umemzuilia Abubakar umpendae zaidi yangu na mtukufu kwako zaidi. Na umenipa
mimi najilindikiza kwako. Ikiwa umenipa kwa ajili ya kunitia mtihani.”
Hakusimama kwenye majlis ila baada
ya kuigawa mali ile yote aliyokabidhiwa baina ya waislam.